Δεν μπορούμε να σπαταλήσουμε ούτε μία στιγμή

Τον περασμένο Οκτώβριο συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τη στιγμή που έγινε αντιληπτό σε όλους ότι η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται στη χειρότερη από πλευράς γεωγραφικής έκτασης και κλαδικής επίδρασης κρίση της. Έκτοτε το παγκόσμιο εμπόριο δέχθηκε ισχυρότατα πλήγματα και φυσικά η Ελλάδα δεν έμεινε ανεπηρέαστη.

Τους πρώτους μήνες της κρίσης, οι ελληνικές εξαγωγές έδειξαν να αντιστέκονται, κλείνοντας το 2008 με μικρή αύξηση (+1,1%). Οι συνέπειες της κρίσης άρχισαν να διαφαίνονται με χρονική υστέρηση ορισμένων μηνών και σήμερα γνωρίζουν την κορύφωσή τους. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τον περασμένο Οκτώβριο, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 26,7%, έναντι του Οκτωβρίου του 2008, αποδίδοντας την εικόνα των πιέσεων που δέχονται οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο διάστημα Σεπτέμβριος 2008- Σεπτέμβριος 2009 η μείωση ήταν της τάξης του 26,4% δείχνοντας αύξησης της ένταση των πτωτικών τάσεων.

Από τα στοιχεία αυτά αποδεικνύεται στο «έτος της κρίσης» ότι οι ελληνικές εξαγωγές δέχονταν ολοένα και περισσότερες πιέσεις όσο βάθαινε η κρίση σε οικονομίες που θεωρούνται παραδοσιακοί εμπορικοί εταίροι της χώρας και δημοφιλείς προορισμοί για τα ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, ακόμη και η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Ρουμανία.

Αποδεικνύουν, όμως, και τις πρόσθετες δυσχέρειες ανάκαμψης ενόψει της εξόδου από την κρίση. Βλέπουμε, λοιπόν, να εντείνονται οι πιέσεις παρά το γεγονός ότι πολλές οικονομίες δείχνουν να ανακάμπτουν. Ο λόγος έχει να κάνει κυρίως με το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η γραφειοκρατία, η ύπαρξη αντικινήτρων και το δαιδαλώδες φορολογικό σύστημα, αλλά και (επαναλαμβανόμενες) συγκυρίες, όπως οι απεργιακές κινητοποιήσεις στα λιμάνια και το κλείσιμο εθνικών οδών σε πολλές περιπτώσεις.

Ωστόσο, υπάρχουν και θετικά στοιχεία. Από τη μία, είναι το ίδιο το γεγονός ότι βασικοί μας «πελάτες» βρίσκονται στην αρχή ανάκαμψης από την ύφεση, γεγονός από μόνο του ενθαρρυντικό. Από την άλλη, τα αγροτικά προϊόντα και τα τρόφιμα –βασικά εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας- επιδεικνύουν ισχυρές αντοχές, υποχωρώντας μόλις κατά 0,7% σε αξία το εννεάμηνο του 2009. Μάλιστα, στην υποκατηγορία «Ποτά και Καπνός», προκύπτει αύξηση της τάξης του 11,5%. Αύξηση, όμως, προκύπτει και στις συνολικές εξαγωγές προς τη μεγάλη αγορά των ΗΠΑ (1,4%), εξαιτίας και της ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου, αλλά και στην άκρως δυναμική αγορά της Λεκάνης της Μεσογείου και ειδικά στις χώρες της Βορείου Αφρικής (6,3%).

Τα όποια θετικά στοιχεία για τις εξαγωγές, δεν επιτρέπουν επανάπαυση. Απαιτούν δραστηριοποίηση, άμεσα και συγκεκριμένη στόχευση του εξαγωγικού προσανατολισμού της χώρας, ανά κλάδους προϊόντων, με επικαιροποιημένη διάκριση σε «δυναμικούς» και «φθίνοντες» και ανά γεωγραφική περιοχή του κόσμου, με ανάδειξη των κομβικών αγορών-στόχων, στις οποίες θα πρέπει να έχουμε διαρκή και δυναμική παρουσία.

Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων θα καταθέσει τις επόμενες ημέρες τις προτάσεις του για μία Εθνική Στρατηγική Εξωστρέφειας, καθώς πέρα από τις πρωτοβουλίες των εξαγωγέων απαιτείται κι ένα πλαίσιο στήριξης της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας από την Πολιτεία.

Ήδη παρατηρείται μία κινητικότητα, με τον «οδικό χάρτη» ανασυγκρότησης της οικονομίας που περιέγραψε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός, κ. Γ. Παπανδρέου, ή τα μέτρα για τη ρευστότητα στην αγορά που εξήγγειλε η Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, κυρία Λούκα Κατσέλη και η Φορολογική Μεταρρύθμιση που προωθεί ο Υπουργός Οικονομικών, κύριος Γ. Παπακωνσταντίνου.

Αν οι δράσεις αυτές, συνοδευθούν από μία αναδιάρθρωση της πολιτικής εξωστρέφειας και της οικονομικής διπλωματίας της χώρας, θα βγούμε ταχύτερα και μάλιστα ενισχυμένοι από την ύφεση. Όπως έλεγε και ο Αμερικανός συγγραφέας, Ρότζερ Μπάμπσον: «αυτός που θέλει να έχει ένα καλό μέλλον, δεν πρέπει να σπαταλάει στιγμή από το παρόν».

*Άρθρο Προέδρου ΠΣΕ, κυρίας Χριστίνας Σακελλαρίδη, για την εφημερίδα «Το Βήμα» (25/12/2009)

S-Ar8ro-Bima_12_09.pdf